Angst verslaat ambitie

Nog niet zo lang geleden werd bij VVV-Venlo gefantaseerd over Europees voetbal, maar die tijden zijn voorbij. Na een op alle fronten rampzalig seizoen en twee hopeloze wedstrijden tegen Go Ahead Eagles, keert de club terug in de Jupiler League. Waar eerst enthousiaste was, heerst nu somberheid.

Een grote verassing was het niet, dat VVV-Venlo zondag degradeerde. De gelatenheid waarmee het nieuws in De Koel werd verwelkomd,  was dat wel. Goed, in de slotfase van de wanprestatie in eigen huis tegen Go Ahead Eagles (0-3) waren er wat fans die om het hoofd van de trainer schreeuwden. Het protest was van korte duur. Supporters vloekte een keer, slaakten een zucht en gingen weer eens op huis aan. en die zelfde berusting heerste bij de direct betrokkenen. Spelers, trainers, beleidsbepalers. Er was teleurstelling, maar niet de diepe droefenis die degradaties ook wel eens oproepen. Het zegt veel over de ontwikkeling van VVV afgelopen jaren of, beter gezegd, het totale gebrek daaraan.

Boemerang
op een mooie pinksterdag kreeg VVV de rekening gepresenteerd voor een lange reeks ongelukkige beslissingen. In het noorden van Limburg, een gebied met meer mogelijkheden dan de zuidelijke krimpregio, leek een paar jaar geleden iets moois te ontstaan. Na lang ploeteren in de marge had de Venlose profclub de weg omhoog weer gevonden.  Voorzitter Hai Berden, die begin deze eeuw instapte toen het einde nabij was, zorgde voor nieuwe elan. Hij stopte geld in de club, bedacht verassende manieren om de concurrentie te passeren en bouwde een indrukwekkend netwerk op binnen en buiten de voetbalwereld. Terwijl Venlo naar Geert Wilders een strijd voerde om muren  rond Nederland gemetseld te krijgen, Ging in De Koel de loper uit voor spelers uit den vreemde. De eerste, Keisuke Honda, was meteen de beste. De Japanner bezorgde vvv de twaalfde plaats in de Eredivisie en daarna een grote zak met geld. Berden was niet meer te houden. Er moesten meer Japanners komen en ook Nigerianen. Of iemand van VVV ze nu ooit had zien spelen of niet. De voorzitter voer blind op een aantal makelaars en tipgevers.

Er werden tonnen gestopt in een samenwerking met een voetbalschool in Brazilië. Een dure misrekening, want een aanwinst voor het eerste elftal leverde dat niet op. En zo viel er wel meer tegen de laatste jaren. Berden droomde groot, repte over een aanval op het linkerrijtje, over Europees voetbal. VVV was dé club in opkomst en en nieuw stadion voor minimaal vijftienduizend toeschouwers moest er komen. Aanvankelijk was het enthousiaste groot in Venlo. Rijen bij de seizoenskaartverkoop, een sfeervol en uitpuilend stadion. Anno 2013 is het allemaal anders. Lege stoeltjes, een uitgebluste sfeer. De voorspelde stap voorwaarts is uitgebleven. VVV bleef hangen in de kelder van de Eredivisie. Een nieuwe accommodatie is nog altijd niet verder gekomen dan de tekentafel. De uitspraken van Berden en andere beleidsbepalers kregen een boemerangeffect en begonnen contraproductief te werken. Ambities werden niet waar gemaakt en het publiek verloor de belangstelling.

Die tendens werd nog eens versterkt door de keuzes van Ton Lokhoff. Het afgelopen seizoen begon dramatisch voor VVV, het elftal lekte als een vergiet en de trainer gooide de boel rigoureus om. Hij zette zijn aanvallende principes overboord en verklaarde het resultaat heilig. Op dat moment een te rechtvaardigen besluit, dat er iets moest veranderen was duidelijk. Maar uiteindelijk is Lokhoff zijn doel voorbij geschoten. Hij bleef het hele seizoen vasthouden aan een compacte, van alle aanvalslust gespeende speelwijze speelstijl. Buitenshuis pakte dat zowaar nog een paar keer heel goed uit. Het weegt niet op tegen negatieve effecten  als bedroevende thuiswedstrijden en afhakende supporters. Dit seizoen kwamen gemiddeld duizend mensen minder op de thuiswedstrijden af dan de voorgaande jaargang. Het treffen met FC Groningen, op de laatste speeldag, was goed voor een diepte record met slechts vijfduizend bezoekers. Vijfhonderd seizoenskaarthouders namen niet eens de moeite nog te komen kijken. Creatieve spelers verpieterden in Venlo. Yanic Wildschut voorop. De linksbuiten, vorig seizoen een sensatie in Venlo, kende een verloren jaar. De speler waarvoor sc Heerenveen afgelopen zomer nog twee miljoen wilde bieden, moest de voorbije maanden genoegen nemen met invalbeurten. Hij geeft grif toe dat hij dit seizoen vaak ondermaats heeft gepresteerd, maar had wel op meer mededogen van de trainer gehoopt. Hij ziet het EK met Jong Oranje aan zich voorbij gaan en baalt daar stevig van. Het zelfde geldt vor Ricky van Haaren. Jules Reimerink vraagt zich ondertussen af waarom VVV hem gehaald heeft. De getalenteerde rechtsbuiten werd met trots gepresenteerd, maar kwam niet verder dan één invalbeurt in de reguliere competitie. En niet alleen door een aaneenschakeling van blessures.  Reimerink voelt zich kiplekker sinds februari, maar kreeg geen kans meer van Lokhoff. De voormalig speler van FC Twente, Go Ahead Eagles en Energie Cottbus zal best af en toe een zeurpiet en een lastige jongen zijn, hij is ook een speler die het verschil kan maken. Het uitblijven van speelminuten maakte hem bijna wanhopig.  Al tekende hij bij Jong VVV/Jong Helmond Sport voor drie assists en een goal, zoals begin mei tegen Jong FC dordrecht, da zat hij het weekeinde erop gewoon weer op de tribune.  tijdens de playoffs werd zijn geliefde positie ingevuld door Ahmed Ammi. Een rechtsback, normaal gesproken. Ook tegen Go Ahead Eagles, de nummer zes van de Jupiler League, speelde VVV angsthazen voetbal. In drie uur voetbal leverde het niet één vloeiende aanval op.
Donderdags, in de heenwedstrijd, bleef de schade beperkt. De Eagles waren beter, maar kansen waren schaars. De enige goal, van Xandro Schenk, viel vlak voor tijd uit een hoekschop.

Begrafenis
En dus begint VVV de return in de wetenschap dat er iets geforceerd moet worden. Druk zetten, aanvallen. De ploeg probeert het wel even, maar lijkt het verleerd. Het recept wordt al vrij gauw: de bal pompen richting Uche Nwofor, de eenzame spits die met de minuut ongelukkiger begint te ogen. De Deventenaren spelen juist verzorgd, scherp en fris. Al naar een kwartier zorgt Jarchinio Antonio ervoor dat het uitvak ontploft en het Venlose publiek verstomt. In de 37e minuut is Ozan Türk de eerste speler in het geel-zwart die een overtreding maakt. De enige Venlonaar in vorm is de deejay van dienst, die tijdens de rust met klassiekers als Help! en Highway to hell  goed aanvoelt welke kant het uitgaat. De schaal met cake in het perskamertje vergroot de begrafenisstemming alleen maar.  Het vervolg loopt uit op een vernedering voor VVV. Het is aan keeper Niki Mäenpää te danken dat de schade tot drie tegengoals beperkt blijft. Ook invallers Wildschut en Reimerink kunnen het tij niet meer keren. De dubbele confrontatie krijg een dik verdiende winnaar. Het voetbal zegeviert.
De degradatie betekent een enorme domper voor VVV, al is het maar voor de lucratieve pot met tv-gelden die nu aan de neus voorbij trekt. Ook zal de club – in ieder geval voorlopig – nog minder interessant zijn voor sponsors en supporters. En de scepsis bij de lokale politiek zal alleen maar groter worden.  Toch is er dus overal die gelatenheid. Zelfs bij Hai Berden, die direct na de wedstrijd al rustig en realistisch reageert. ‘We waren van daag een Eerste-divisie niveau, dan verdien je ook niet om erin te blijven’, vonnist hij. ‘Het zat er gewoon niet in. Wat ik bijvoorbeeld erg gemist heb is de absolute passie. Dat zag je de laatste tijd eigenlijk al een beetje gebeuren . Spelers hebben Go Ahead onderschat, heb ik geconstateerd, en we hebben er niet voor gestreden. Eén plus één is dan twee.’ Oud -scheidsrechter Frans Derks slaat een arm om de schouders van de preses.’ Tja Frans, jet zat eraan te komen’, klinkt het verzuchtend.

Over de gehanteerde spelopvatting oordeelt Berden een tikje voorzichtig, maar daardoor niet minder duidelijk. ‘Ik zie liever dat VVV meer naar voren speelt. In principe is dat onze huisstijl.’

Hai Berden:’ Een vertrek is niet aan de orde. Juist als er scheisse is, moet je er staan als voorzitter’

Bij de voorzitter lijkt het krediet van Lokhoff op. ‘Ik vind het moeilijk daar iets over te zeggen. Je weet ook niet wat een trainer zelf wil. Uiteraard gaan we intern overleggen wat wijsheid is, maar ik ben niet meer de man die daar uitspraken over moet doen.’ Berden deed vorig jaar een statutaire stap terug en gaf de dagelijkse leiding over aan algemeen directeur Hans Soentjens. ‘Stel hem de vragen maar.’ Dat straks. Eerst nog even vissen hoe het zit met de interne koerswijziging. VVV is er vooralsnog weinig mee opgeschoten. Integendeel. De grote animator verscheen achter de schermen en krom daar regelmatig ineen.  Bijvoorbeeld toen Soentjens publiekelijk de mogelijkheden tot een verbouwing van De Koel besprak en zo de broze verhuisplannen in gevaar bracht. Of de keren dat die zelfde Soentjens radicaal afrekende met het investeren van buitenlandse talenten. ‘Je ziet wat er gebeurd als je vooral spelers uit de eerste divisie haalt,’ luidt het oordeel, dat zeker ook technisch manager Wim Dusseldrop in zijn zak kan steken. De voormalig doelman keerde vorig jaar terug bij VVV, waar hij eerder trainer was. Berden had hem hoog zitten en dacht dat de gedrevenheid en de ambitieuze Dusseldrop de club naar een hoger plan kon tillen. Maar op technisch vlak slaat de balans tot dusver negatief ui en de solistische werkwijze van de manager – die thuiswedstrijden liever in zijn eentje volgt in zijn kantoor dan tussen de mensen op de tribune –  zorgt bij tal van medewerkers voor onbegrip.

Hai Berden met de kennis van nu touwtjes vorig jaar ook uit handen geven? Het blijft even stil. ‘Eh ik denk het wel.’ Signalen richting een definitief vertrek worden sterker. Bij zijn bedrijf Seacon, ging hij ook al meer op de achtergrond opereren. En hij kocht een huis in Zuid-Frankrijk. Moet VVV opzoek naar een nieuwe voorzitter? ‘Dat is niet aan de orde, zeker niet in deze fase. Zou niet gepast zijn. Juist als er scheisse is, moet je er staan als voorzitter.’ Nu klinkt hij als de kapitein die als laatste het zinkende schip verlaat. ‘We moeten nu weer gaan bouwen aan een stabiele omgeving. En het enthousiasme terug brengen voor VVV. Ook moeten we zorgen dat de kwaliteit voor de selectie op peil blijft.  Dat je ondanks alles een ploeg overeind houdt die kan presteren.’ Voor het einde van dit jaar moet als het goed is eindelijk duidelijkheid komen over de komst van een nieuw stadion. ‘ Een nieuw stadion is een voorwaarde voor structureel Eredivisieschap, er zijn inmiddels genoeg mensen in Venlo die dat inzien. Dit seizoen veranderd daar niks aan. Het bevestigd eigenlijk alleen maar wat wij al wisten. Dat multifunctionele centrum moet er zo snel mogelijk komen.’

Vraagtekens
Iets verderop staat Soentjens.  Ook bij hem regeert de ratio. ‘We hadden vandaag een uur kunnen doorvoetballen en dan hadden we nog geen goal gemaakt,’ stelt de directeur vast. ‘Een grote verassing is deze degradatie niet, maar ik had wel verwacht dat we het zouden redden. Als je toch ziet hoe goed we pas nog bij Vitesse speelden. Helaas is onze spelersgroep niet bestand tegen de druk, moet ik constateren. Evenals een gebrek aan kwaliteit. Want als je tegen een subtopper uit de Eerste divisie niet het verschil kunt maken, zegt dat alles.’ Anderhalve maand geleden verkondigde Soentjens  in VI dat Lokhoff ook bij degradatie trainer van VVV zou blijven. Nu klinkt hij wat minder stellig. ‘Als je verliest, degradeert en terug kijkt op een seizoen waarin je thus niks of weinig hebt laten zien, is de trainer de eerste op wie gescholden wordt. Gauw daarna komt de directeur, trouwens. Dat hoort erbij. maar wij nemen de komende dagen de tijd om de problemen te analyseren en er dan onze lering uit te trekken. Zodat we zo snel mogelijk kunnen terugkeren in de Eredivisie.’ Ton Lokhoff zuigt aan een sigaret. Hij oogt stoïcijns  als altijd. Wat gaat er in hem om? Heeft er geen spijt van dat hij VVV dit seizoen niet veel meer liet aanvallen? ‘ Dat wil ik wel, maar het kan niet altijd. Je probeert gewoon een zo goed moegelijk team op te stellen, uitgaande van de kwaliteiten van je spelers. En die ken ik heus wel. Maar ik ben me er terdege van bewust dat de mensen hier thuis in Venlo, te weinig hebben gezien dit seizoen.  Vandaag hebben we wat meer naar voren gespeld. Maar als je dan niet scoort, wordt het verdomd lastig.’  Zelf opstappen lijkt geen optie. ‘Ik heb nog een contract voor een seizoen. Vorig jaar bleef VVV in de Eredivisie en liepen we met z’n alle nog de polonaise, dan ben ik niet iemand die nu ineens wegloopt. Ik ga er niet van uit dat de directie wel die kant op wil. Al weet ik hoe de voetballerij werkt.’ De toekomst is ongewis, voor trainer en club. Soentjens schat dat de begroting met bijna drie miljoen keldert naar 4,75 miljoen euro, waarmee het echt niet zomaar gezegd is dat de club volgend jaar even promoveert.  Het veelbelovende Venlose sprookje is over VVV is wakker in de rauwe werkelijkheid

Bron: Voetbal International papieren editie Dinsdag 21-05-2013 (tekst: Geert-jan Jakobs)